Πνευμονογαστρικό Νεύρο και Συμπόνια
Από το βιβλίο, Born to Be Good: The Science of a Meaningful Life του Dacher Keltner (σελίδες 228 – 230):
[Το πνευμονογαστρικό νεύρο] περνά από το στήθος και όταν ενεργοποιηθεί, παράγει ένα επεκτεινόμενο, ζεστό συναίσθημα στο στήθος και ένα κόμπο στο λαιμό. Το πνευμονογαστρικό νεύρο… ξεκινά από την κορυφή του νωτιαίου μυελού και συνεχίζει τη διαδρομή του σε πολλά μέρη του σώματος… είναι συνδεδεμένο με τους μυϊκούς ιστούς του προσώπου, τους μύες που σχετίζονται με την φωνητική άρθρωση, την καρδιά, τους πνεύμονες, τα νεφρά και το συκώτι, και το πεπτικό σύστημα.
Σε μια σειρά αμφιλεγόμενων διατριβών, ο φυσιολόγος ψυχολόγος Steve Porges, υπέβαλε την υπόθεση πως το πνευμονογαστρικό νεύρο είναι το νεύρο της συμπόνιας, το όργανο φροντίδας/μέριμνας του σώματος.
… Ο Porges σημειώνει πως το πνευμονογαστρικό νεύρο εννευρώνει τις μυϊκές ομάδες των επικοινωνιακών μας συστημάτων που έχουν να κάνουν με τη φροντίδα – τους μύες του προσώπου και του συστήματος άρθρωσης.
Στην έρευνά μας, για παράδειγμα, έχουμε διαπιστώσει ότι οι άνθρωποι βαριαναστενάζουν συστηματικά – για ένα μικρό τέταρτο του δευτερολέπτου εκφράζουν με αναπνοές την ανησυχία και την κατανό
ηση τους – όταν ακούν άλλο άτομο να περιγράφει μια εμπειρία πόνου. Όπως διαπίστωσε η έρευνα μας, ο αναστεναγμός αυτός είναι η αρχέγονη μας εκπνοή που ηρεμεί τον αναστενάζοντα όταν βρίσκεται σε κατάσταση επίθεσης/φυγής, βοηθώντας ταυτόχρονα τον ομιλητή να νιώσει εμπιστοσύνη και άνεση. Όταν αναστενάζουμε απαλά, ή καθησυχάζουμε αυτούς που βρίσκονται σε στεναχώριες με βλέμμα που εκδηλώνει ανησυχία, το πνευμονογαστρικό νεύρο μπαίνει σε λειτουργία, διεγείροντας τους μύες του λαιμού, του στόματος, του προσώπου και της γλώσσας, για να αναδείξουν την ανησυχία και τον καθησυχασμό μας.
Δεύτερον, το πνευμονογαστρικό νεύρο είναι το κύριο φρένο του καρδιακού ρυθμού.
Δίχως την ενεργοποίηση του πνευμονογαστρικού νεύρου, η καρδιά μας μπορεί να προκαλέσει 115 κτύπους ανά λεπτό, αντί το τυπικό, 72 κτύπους ανά λεπτό. Το πνευμονογαστρικό νεύρο βοηθά να επιβραδύνει τον καρδιακό ρυθμό. Όταν είμαστε θυμωμένοι ή φοβισμένοι, η καρδιά μας τρέχει, ανεβαίνει κυριολεκτικά πέντε με δέκα παλμούς το λεπτό, για να διανέμει αίμα στις διάφορες ομάδες μυών, ετοιμάζοντας το σώμα για επίθεση ή φυγή. Το πνευμονογαστρικό νεύρο κάνει εντελώς το αντίθετο, μειώνοντας τους καρδιακούς παλμούς σε πιο ήρεμους ρυθμούς, ενισχύοντας την πιθανότητα για ευγενική/ήρεμη επαφή όταν βρισκόμαστε ο ένας κοντά στον άλλο/σε κοντινή απόσταση.
Τρίτον, το πνευμονογαστρικό νεύρο είναι στενά συνδεδεμένο με τα άφθονα συμπλέγματα των υποδοχέων οξυτοκίνης, που είναι τα άμεσα εμπλεκόμενα νευροπεπτίδια στο να βιώσουμε εμπιστοσύνη και αγάπη.
Καθώς το πνευμονογαστρικό νεύρο μπαίνει σε λειτουργία, διεγείροντας τις φωνητικές μας αρθρώσεις να ‘εκπέμψουν’ σε φιλικό τόνο και ηρεμώντας το καρδιαγγειακό μας σύστημα, δίνει το έναυσμα για την απελευθέρωση οξυτοκίνης, στέλνοντας έτσι σήματα ζεστασιάς, εμπιστοσύνης και αφοσίωσης στο μυαλό και το σώμα, και τελικά, σε άλλους ανθρώπους.
Τέλος, το πνευμονογαστρικό νεύρο είναι αποκλειστική ιδιοκτησία των θηλαστικών.
Το αυτόνομο νευρικό σύστημα των ερπετών περιέχει το παλαιότερο μέρος του πνευμονογαστρικού νεύρου, το γνωστό ως ραχιαίο πνευμονογαστρικό συγκρότημα, που είναι υπεύθυνο για την συμπεριφορά ακινητοποίησης: για παράδειγμα, την αντίδραση σοκ κατά τον σωματικό τραυματισμό. Και περισσότερο θεωρητικά, τη συμπεριφορά ντροπής μετά από κοινωνική ταπείνωση. Το αυτόνομο νευρικό σύστημα των ερπετών περιλαμβάνει επίσης το συμπαθητικό μέρος του αυτόνομου νευρικού συστήματος, που είναι εμπλεκόμενο στην συμπεριφορά επίθεσης/φυγής. Αλλά καθώς η μέριμνα και η συμπόνια άρχισε να καθορίζει μια καινούρια τάξη γένους – τα θηλαστικά – ένα νέο κομμάτι του νευρικού συστήματος προέκυψε εξελικτικά, το πνευμονογαστρικό νεύρο, για να συμβάλει στην στήριξη αυτής της συμπεριφοράς.